GOTO Unit và củ loa kèn nén từ Nhật

Trong tái tạo âm thanh, loa kèn đã có lịch sử lâu đời. Củ nén và họng kèn được biết đến và nổi tiếng với những thiết kế của Western Electric USA. Những chuyên gia âm thanh Nhật Bản đã tiếp nối truyền thống đó và nâng nghệ thuật chế tạo loa kèn lên một tầm cao mới mà điển hình là thương hiệu GOTO.

Từ những bước đi ban đầu

Tại Nhật, năm 1960, ông Yoshimura thành lập Yoshimura Laboratory, viết tắt là YL, một hãng làm kèn và củ loa nén để cung cấp cho rạp hát và âm thanh gia đình. YL ban đầu chịu ảnh hưởng và được lấy cảm hứng từ các củ kèn của WE USA. Để phát triển sản xuất, ông Yoshimura mời hai kỹ sư trẻ là Seiya GOTO và Endo vào làm việc trong phòng thí nghiệm. Họ đã làm ra nhiều củ nén YL danh tiếng còn đến tận ngày nay.

Sau 5 năm cộng tác, do có sự khác biệt về quan điểm làm ống kèn, trong khi Yoshimura-San cố gắng thu gọn kích thước ống kèn bằng cách uốn cong hoặc làm kèn gấp, thì GOTO-San lại nhấn mạnh rằng ống kèn thẳng mới đem lại hiệu năng cao và độ méo thấp hơn. Năm 1965, GOTO rời YL để thành lập công ty GOTO Unit và tập trung phát triển thiết kế riêng của mình.

Khác với Yoshimura và các sản phẩm YL mặc dù là những sản phẩm rất cao cấp nhưng vẫn tính đến chi phí sản xuất, ông GOTO lại quyết định làm ra những củ nén đặc biệt cao cấp, theo quan điểm “Tiền không là gì” (cost-no-object), nhằm tạo ra những củ nén xuất sắc nhất thế giới phục vụ đối tượng dân chơi âm thanh cầu kỳ và sành sỏi nhất mà lại thích tự phối ghép loa. Kỹ sư Endo sau đó cũng rời hãng YL và thành lập nên hãng ALE cũng với triết lý cost-no-object, miễn là làm ra những sản phẩm đỉnh nhất thế giới.

Năm 1969 đã trở thành một năm quan trọng của GOTO khi Takajo-San gia nhập công ty của ông GOTO. Takajo là một nhà phê bình âm nhạc và đánh giá-review thiết bị nổi tiếng với triết lý “âm thanh tái tạo phải giống với âm thanh ban đầu”. Takajo đã yêu cầu nhiều nhà sản xuất thiết bị nâng cao chất lượng sản phẩm của họ và nâng cao chất lượng ghi âm bằng cách cải tiến micro, máy thu băng, ampli và dàn loa. Takajo-San luôn quan tâm đến những phát minh thật sự có thể làm cho nghệ thuật nghe nhạc trở nên tốt hơn.

Tìm âm thanh hay với mọi giá

Làm thế nào nên đánh giá chuẩn một hệ thống âm thanh? Phương pháp của Takajo là tiến hành việc ghi âm nhiều lần một nghệ sĩ chơi piano hoặc cello, sau đó phát lại bản ghi âm trong khi các nhạc công vẫn còn hiện diện ở đó để so sánh kết quả tại chỗ. Phương pháp thực nghiệm nghe thật này tạo thành xương sống cho sự phát triển của các củ loa nén tại GOTO và dẫn đến sự thay đổi từ diapharm (màng) bằng nhôm trong củ nén thời kỳ đầu sang các diapharm làm bằng Titan hoặc Beryli cho âm thanh chính xác, sắc nét và độ động mạnh hơn màng nhôm.

Tất cả các củ nén (compression driver) của GOTO đều được làm thủ công tại Nhật với độ chính xác rất cao và tay nghề hoàn hảo. Các củ loa GOTO có những đặc điểm cao cấp khác thường:

– Màng loa Titan hoặc Beryli rất cứng và mỏng nhẹ, dẫn đến độ méo cực thấp

– Nam châm cực to và mạnh, tất cả đều không dùng Ferrite mà chỉ dùng Alnico, đặc biệt còn được bổ dung thêm nam châm đỉnh cao đắt tiền nhất Permendur. Các củ loa GOTO phần lớn nặng hàng chục kg và khi hút vào nhau khó lòng mà gỡ ra được.

– Tốc độ chuyển động cực nhanh, đáp ứng độ động rất mạnh và chính xác của bản nhạc.

Triết lý của GOTO là làm nhiều củ loa cho mỗi dải tần, mỗi củ loa chỉ phụ trách một dải tần nhất định như bass (trầm) – mid low (trung trầm)- mid high (trung cao) – high (cao), tối ưu hóa mỗi củ nén tạo âm thanh hay nhất. Loa GOTO chỉ dùng trong gia đình, do đó công suất rất nhỏ, chỉ từ 5W đến 15W. Độ nhạy khủng lên tới 110dB nên ghép với ampli đèn công suất đơn tuyệt hay. Một bộ loa GOTO tiêu chuẩn thường có 4 đường tiếng.

Thuật phối ghép loa kèn

Để phát huy tối ưu chất âm tinh tế và bay bổng của loa kèn củ nén, điều thú vị là không cần phải dùng tới những ampli công suất lớn hàng trăm watt, ngược lại chính những ampli đèn single-end chừng 10W trở xuống lại là những đối tác tuyệt vời nhất.

Lý do đơn giản bởi các ampli single-end này đều chạy ở chế độ class A, chúng có chất âm hết sức tinh tế bay bổng mà lại tự nhiên và ấm áp. Chất âm huyền hoặc ấy phối hợp với sự tinh tế và độ động rất lớn của loa kèn củ nén mang lại một màn trình diễn thật sống động và cuốn hút với sắc thái âm thanh khác biệt hẳn so với các loại loa thùng bình thường.

Các loại đèn nhỏ như VT25, 45, 2A3, 300B hay lớn hơn như 211 đều là những dòng đèn đốt tim trực tiếp có chất âm cổ điển tuyệt vời, là những đối tác thích hợp nhất để chơi loa kèn như GOTO.

Trải qua nhiều năm tháng đam mê và cống hiến những sản phẩm tuyệt tác cho dân chơi không chỉ ở Nhật Bản mà còn vươn rộng ra nhiều nước châu Âu và Mỹ, vào năm 2007, khi ông Seiya Goto tròn 80 tuổi. Để phát triển và đảm bảo tiếp tục di sản loa GOTO, hai con trai và cháu của ông đã trở thành người kế nhiệm ông tiếp tục sản xuất cho đến nay.

Nguồn: dientutieudung.vn