Thông thường, các phần mềm âm thanh có sẵn trên hệ điều hành máy tính như Windows Media Player (Windows) hay iTunes (Mac) là đã đủ để phục vụ nhu cầu nghe nhạc của người dùng phổ thông. Tuy nhiên, chúng lại không thể đáp ứng đủ những yêu cầu khắt khe của giới audiophile. Như một điều tất yếu, các phần mềm nghe nhạc chuyên dụng đã được ra đời.
Giống như bao kiểu phần mềm khác, các phần mềm âm thanh cũng có sự phân hóa rõ ràng, bao gồm: miễn phí, thuê bao, thanh toán một lần, duy trì hoặc đi cùng theo phần cứng (hoặc thiết bị âm thanh). Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích từng loại để bạn đọc có cái nhìn rõ ràng hơn, từ đó đưa ra lựa chọn thích hợp với nhu cầu của mình.
Thanh toán một lần
Đây là kiểu cơ bản nhất để sở hữu phần mềm: người dùng chỉ cần kiểm tra xem cấu hình máy tính đã đáp ứng đủ yêu cầu của phần mềm hay không, sau đó thanh toán tiền và bắt đầu cài đặt vào máy tính để dùng.
Đây là kiểu mua phần mềm khá được ưa thích bởi 2 lý do: mức giá bán cố định và cảm giác sở hữu được thứ gì đó cho riêng bản thân người mua. Miễn là công ty phần mềm còn hoạt động, người dùng vẫn có thể tải phần mềm về dùng bất kỳ lúc nào tùy thích.
Tuy nhiên, kiểu thanh toán một lần này thường dễ khiến cho công ty phần mềm khó đầu tư vào việc duy trì cập nhật phần mềm, dẫn đến việc người dùng phải chờ một thời gian khá lâu trước khi được trải nghiệm những tính năng mới.
Phần mềm tương ứng: JRiver, Audirvana+, HQPlayer
Duy trì
Về cơ bản, đây là một phiên bản khác kiểu thanh toán một lần. Điểm khác biệt của nó là người dùng có thể chọn nâng cấp phần mềm đã mua bằng cách thanh toán thêm khoản phí nhỏ. Thông thường, bản nâng cấp sẽ được tung ra theo năm hoặc một thời điểm nhất định nào đó do nhà sản xuất thông báo.
Nhìn chung, đây là kiểu bán phần mềm khá hay và có lợi cho cả người dùng lẫn công ty phần mềm. Sau lần mua đầu tiên, tùy theo khả năng tài chính và cấu hình máy tính, người dùng có thể quyết định nâng cấp lên các phiên bản kế tiếp hay không. Song song đó, bản thân công ty phần mềm cũng nhận được lợi nhuận liên tục từ việc bán cập nhật, tạo động lực nghiên cứu tính năng mới và chăm sóc khách hàng tốt hơn.
Phần mềm tương ứng: JRiver
Thuê bao
Bạn có thể hiểu kiểu bán phần mềm này như sau: thay vì mua hẳn một lần với số tiền lớn, chúng ta chỉ cần trả một khoản phí nhỏ theo tháng hoặc năm là đã có thể sử dụng toàn bộ chức năng của phần mềm. Tuy nhiên, khác với kiểu duy trì, người dùng sẽ không thể sử dụng phần mềm sau một thời gian nhất định (tức hết hạn thuê). Ngoài ra, họ cũng không có quyền lựa chọn từ chối việc nâng cấp phần mềm khi có bản cập nhật mới được tung ra.
Được biết đến nhiều nhất trong kiểu bán phần mềm này chính là Roon Labs. Để duy trì phần mềm nghe nhạc Roon, công ty phải chi phần lớn doanh thu vào việc đăng ký bản quyền cho hệ thống dữ liệu, tìm kiếm album, hình ảnh… Đổi lại, người dùng sẽ được Roon Labs hỗ trợ “tận răng” ngay khi có sự cố.
Bên cạnh gói đăng ký thuê bao, Roon có cả gói trọn đời với mức giá là 500 USD (khoảng 11 triệu đồng). Tuy nhiên, với một phần mềm có sự phụ thuộc lớn vào hệ thống máy chủ trực tuyến, không gì có thể đảm bảo bạn vẫn dùng được Roon một cách trọn vẹn khi Roon Labs bị mua lại hay gặp vấn đề bản quyền.
Phần mềm tương ứng: Roon
Miễn phí
Đôi khi, những phần mềm được cung cấp miễn phí thường có hiệu quả hoạt động không kém gì các phần mềm trả phí. Một số phần mềm sẽ đề nghị người dùng hỗ trợ nhóm phát triển thông qua diễn đàn. Số khác, ví dụ như iTunes, thường nhận sự hỗ trợ từ việc bán nội dung (nhạc, phim ảnh) qua cửa hàng Apple Stores.
Phần mềm tương ứng: iTunes, MusicBee, foobar2000, MediaMonkey, AIMP, Clementine
“Hàng tặng kèm”
Đây là loại phần mềm thường gặp nhất khi mua thiết bị âm thanh, đặc biệt là những hãng có nhiều sản phẩm liên quan mật thiết với nhau. Một số hãng chỉ cho phép khách hàng sử dụng một phần mềm duy nhất, ví dụ như Aurender với ứng dụng Aurender Conductor. Những hãng dễ tính hơn, ví dụ như dCS, khách hàng có thể dùng được nhiều phần mềm khác nhau để điều khiển thiết bị như dCS (bản iOS), Roon, Spotify hoặc các ứng dụng UpnP/DLNA trên Apple Store/Play Store.
Nguồn: Fitgear
