DALI – “QUỐC BẢO ÂM THANH ĐAN MẠCH”

Với lịch sử hình thành và phát triển hơn 1/3 thế kỷ, thương hiệu loa DALI xứng đáng là quốc bảo của Đan Mạch và là đại diện cho ngành công nghiệp chế tạo loa hi-end vùng Scandinavia. DALI-Speakers sở hữu một trong những công xưởng loa lớn nhất hiện nay với khả năng sản xuất độc lập gần như mọi thành phần của một thiết kế loa, điều mà ngay cả những thương hiệu lớn và lâu đời như Wilson Audio, Sonus Faber, Kharma… vẫn chưa thực hiện được.

Triết lý bất di bất dịch từ ngày thành lập DALI đến nay là phát triển những đôi loa có khả năng tái hiện âm thanh với trường sân khấu rộng và tự nhiên nhất trong một tầm giá tối ưu. Với mục tiêu xuyên suốt này, DALI đã đầu tư rất lớn vào R&D và làm chủ những công nghệ tiến, trong đó nổi bật nhất phải kể đến bộ ba tweeter hybird, woofer màng sợi gỗ và đặc biệt là hệ thống nam châm tuyến tính SMC – công nghệ quyết định sự thành công vượt trội của dòng loa đầu bảng Epicon, Rubicon…

LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Thương hiệu “DALI” viết tắt cho Danish Audiophile Loudspeaker Industries, tạm dịch là “Công nghiệp loa của Audiophile Đan Mạch”. Trong đó, mỗi từ đều phản ánh triết lý của hãng:

Danish: sản phẩm 100% Đan Mạch, thuộc sở hữu người Đan Mạch và tất cả các thành phần đều được thiết kế, chế tạo trong một nhà máy;

Audiophile: loa của DALI được chế tạo bởi và dành cho những người đam mê âm nhạc;

Loudspeaker: tập trung vào sản phẩm loa, chiếm 99% hoạt động của công ty;

Industries: sản xuất trên quy mô công nghiệp, tối ưu hóa các giá trị chất lượng, số lượng, sự chuyên nghiệp và giá thành.

Thương hiệu DALI thuộc tập đoàn AudioNord International A/S gồm 3 phân nhánh: AudioNord Distribution: chuyên phân phối sản phẩm hi-fi; Hifi Klubben: chuỗi cửa hàng bán lẻ sản phẩm hi-fi; DALI-Speakers: chuyên chế tạo loa. Ngoài phân nhánh chuyên sản xuất loa DALI, tập đoàn AudiNord còn nổi tiếng với chuỗi gần 100 cửa hàng bán lẻ khắp các vùng Scandinavia, kinh doanh tất cả các thiết bị từ ampli, CD, loa, dây dẫn, tivi… Điều đặc biệt là thay vì chỉ bán sản phẩm loa DALI, các cửa hàng Hi-Fi Klubben lại nhập khẩu và phân phối các thương hiệu loa đối thủ như B&W, Paradigm, Argon, Cerwin-Vega… tạo sự cạnh tranh lành mạnh và công bằng.

Cũng chính từ chuỗi cửa hàng này, DALI nhận được nhiều phản hồi quí giá từ người dùng cuối, giúp hãng thực hiện các điều chỉnh hiệu quả trong thiết kế và cải thiện chất lượng âm thanh. Đây cũng chính là một trong những lợi thế giúp DALI đạt được doanh số bán loa cao nhất tại khu vực Scandinavia. Giành được vị trí thương hiệu loa số một Scandinavia là thành công cực lớn của DALI. Dân Scandinavia là những người rất sành sỏi và kỹ tính về âm thanh, có kiến thức sâu về âm học, nên chinh phục được họ tức là thỏa mãn những audiophile khó tính nhất thế giới.

Với số vốn đầu tư ít ỏi, DALI-Speakers được thành lập vào năm 1983 bởi Peter Lyngdorf, ông cũng gây dựng hoặc đồng sáng lập nhiều thương hiệu âm thanh lớn như Steinway/Lyngdorf, Lyngdorf Audio, TacT, NAD…  Những hoạt động ban đầu của DALI tập trung vào khâu thiết kế, nghiên cứu phát triển, thử nghiệm và chế tạo một vài mẫu loa ở quy mô nhỏ. Những thành công ban đầu đã khích lệ và tạo tiền đề để DALI mở rộng năng lực. Năm 1986, công ty chuyển đến cơ sở sản xuất mới tại Noerager (Hobro, Đan Mạch) – đại bản doanh hiện nay của DALI. Sau khi củng cố và ổn định sản xuất, năm 1987, DALI giới thiệu những mẫu loa đỉnh cao đầu tiên là DALI 40 và DALI 40 SE. Đây là những cặp loa xuất sắc về thiết kế và âm thanh trong phân khúc hi-fi trung cao cấp tại thị trường Đan Mạch và vùng Bắc Âu. Lúc này, thương hiệu DALI vẫn còn khá xa lạ đối với dân chơi âm thanh bên ngoài vùng Scandinavia.

Quy mô thị trường nội địa và khu vực quá nhỏ đã cản trở sự phát triển của DALI. Trước thực trạng đó, công ty đề ra chiến lược chinh phục thị trường quốc tế và đã xuất khẩu sản phẩm từ năm 1990. Để chiếm lĩnh thị trường thế giới, thiết kế và công nghệ trở thành những điều kiện đóng vai trò quan trọng. DALI đã đầu tư khá nhiều công sức và tiền bạc để xây dựng đội ngũ chuyên gia và cơ sở vật chất của mình. Hiện nay, DALI là nhà sản xuất có đội ngũ chuyên gia thiết kế, kỹ sư âm thanh – điện tử đông đảo nhất Đan Mạch. Chính điều này đã tạo ra những yếu tố công nghệ then chốt trong thiết kế và sản xuất củ loa – nền tảng danh tiếng của DALI, trong đó việc sử dụng màng loa bằng sợi gỗ là một ví dụ.

DALI sở hữu một trong những nhà máy sản xuất loa lớn nhất thế giới, trang bị đầy đủ các công nghệ mới nhất, có khả năng chế tạo gần như toàn bộ các thành phần của một thùng loa với CEO hiện tại là ông Lars Worre. Nhà máy nằm ở phía Bắc Đan Mạch, gần địa điểm của các thương hiệu như Jamo, B&O, Lyngdorf. Với diện tích hơn 20.000m2, nhà máy có các khu chức năng riêng như: xưởng gia công thùng loa, xưởng lắp ráp, khu vực lắp bộ phân tần bằng tay, xưởng chuyên chế tạo củ loa, khu vực testing, khối nguyên cứu – phát triển và văn phòng. Nhà máy DALI có công suất chế tạo 160.000 sản phẩm/năm, trong đó khoảng 90% được xuất khẩu, tỉ lệ tăng trưởng trung bình hàng năm của DALI khoảng 15%.

6 NỀN TẢNG TẠO NÊN TRIẾT LÝ ÂM THANH CỦA DALI

Âm thanh 3 chiều

Loa có chức năng chuyển đổi tín hiệu được khuếch đại từ ampli thành âm thanh. DALI chọn những vật liệu và công nghệ giúp tối thiểu hóa sự thất thoát, biến đổi tín hiệu trong quá trình chuyển đổi này. Những cặp loa của DALI cung cấp cho thính giả thứ âm thanh chi tiết, trung thực và lan tỏa khắp phòng nghe. Các giá trị quan trọng nhất của bất kỳ mẫu loa DALI nào, từ model đầu bảng EPICON cho đến dòng SPEKTOR bình dân, là giữ được hài âm tự nhiên, trường âm rộng mở và tái hiện không gian 3 chiều cùng vị trí của các nhạc cụ và ca sĩ…

Thân thiện với amply

Trở kháng là thước đo hoạt động của loa, tham số này không cố định mà thay đổi theo dải tần. Một thiết kế loa được xem là thân thiện với ampli khi trở kháng của nó không biến động nhiều trên toàn dải tần hoạt động. Thiết kế loa với trở kháng ổn định giúp ampli hoạt động “nhẹ nhàng hơn”, trình diễn tốt hơn. Loa DALI được thiết kế với drive riêng, bộ phân tần dùng linh kiện chất lượng cao và có thiết kế tối giản, hoạt động ổn định với trở kháng thay đổi rất ít, đặc biệt là trong dải tần từ 200-50.000Hz trở kháng loa gần như bất biến. Với trở kháng ổn định, loa DALI rất dễ đánh, thậm chí có thể phối ghép với ampli 2 kênh công suất nhỏ hoặc receiver.

Sản xuất thủ công, kiểm tra nghiêm ngặt

Bên cạnh việc chế tác – lắp ghép thùng, hầu hết các công đoạn từ đánh bóng, sơn phủ, lắp loa con, bắt vít, dán nhãn… tất cả đều được gia công cẩn trọng bằng tay. Hoạt động sản xuất của DALI tuân theo một quy trình quản lý chất lượng riêng. Quy trình này đảm bảo bất kỳ chiếc loa nào cũng phải đi qua các công đoạn kiểm tra gắt gao về chi tiết bên ngoài, kết cấu cũng như chất âm. Sau các công đoạn kiểm tra nghiêm ngặt, người chịu trách nhiệm lắp ráp và test sẽ ký tên vào nhãn phía sau loa.

Đồng pha thời gian là tiêu chí được DALI đặt lên hàng đầu. Khi thiết kế loa, các kỹ sư DALI tập trung xử lý mối tương tác giữa thùng loa, củ loa và bộ phân tần để chúng làm việc hài hòa, ăn ý nhất với nhau. Kỹ thuật thiết kế này hạn chế tối đa sự can nhiễu lẫn nhau giữa các loa con khi chúng hoạt động. Tất cả sóng âm đồng phát từ các loa con phải đến tai người nghe cùng một thời điểm. Thực tế kiểm nghiệm cho thấy, độ đồng pha về thời gian càng chuẩn, chất âm của loa càng trung thực.

Trường âm rộng

Loa DALI có ưu điểm là rất dễ setup và ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện phòng nghe nhờ khả năng tái tạo trường âm rộng. Hãng cân nhắc chọn lựa chất liệu làm màng, thiết kế drive, bộ phân tần… để thùng loa tái hiện được trường âm rộng mở tối đa. Trường âm rộng đồng nghĩa với diện tích điểm ngọt lớn, vùng nghe tốt nhất không bị thu hẹp vào một vị trí mà đủ rộng để nhiều người có thể cùng thưởng thức chất lượng âm thanh cao nhất.

Thùng loa cộng hưởng thấp

Triệt tiêu cộng hưởng và sóng đứng bên trong thùng loa luôn là mục tiêu hàng đầu của các nhà sản xuất. DALI sử dụng các loại vật liệu đặc biệt bên trong thùng loa để cắt cộng hưởng và giảm rung hiệu quả. Bên cạnh đó, cấu trúc thùng loa không thể thiếu các chân kiềng bên trong. Ngoài ra, hãng còn thiết kế các khoang riêng nhằm hạn chế các loa con can nhiễu với nhau, thường là ảnh hưởng của củ loa đường kính lớn tác động lên loại nhỏ hơn.

 

NHỮNG CÔNG NGHỆ TIÊN PHONG

Công nghệ Hybrid Tweeter

Hybrid tweeter chính là chìa khóa giúp DALI tạo nên những cặp loa có sân khấu âm thanh rộng ấn tượng với hiệu ứng holographic rõ nét. Công nghệ này kết hợp 2 driver tweeter với 2 kỹ thuật chế tạo khác nhau trong cùng một module. Theo đó, tweeter chính có cấu tạo màng dome lụa với ưu điểm về độ trung thực và đặc biệt là sự mượt mà cùng hài âm tự nhiên. Driver này đảm nhiệm dải tần số từ 2,5-3,1kHz tùy vào model cụ thể và được mở cho đến ngưỡng tối đa trên 20kHz. Tuy có ưu điểm về độ mộc, không chói, nhưng tweeter dome lại yếu thế ở khả năng mở rộng dải cao, âm hình và đặc biệt là độ động. Chính vì thế, sự bổ sung driver ribbon sẽ khắc phục những yếu điểm này. Loa ribbon trong module Hybird tweeter của DALI hoạt động chủ yếu ở dải tần số từ 15-30kHz.

Để tối ưu hoạt động của 2 driver tweeter ribbon và dome lụa, DALI thiết kế riêng một chassis bằng nhôm dày có tác dụng chống rung hiệu quả. Riêng mặt sau của loa ribbon được bọc kín để hạn chế tác động từ các driver mid và bass trong thùng loa. Để đạt được góc mở sóng âm tối đa, tăng độ rộng và sâu của âm hình, DALI còn bổ sung thêm cho module Hybrid tweeter hai tấm vật liệu được thiết kế đặc biệt với vai trò phụ kiện tán âm. Những chi tiết rất nhỏ này cũng là kết quả đầu tư nghiên cứu và phát triển trong nhiều năm, tất cả nhằm mang lại hiệu quả trình diễn và cụ thể là một sân khấu âm thanh tốt nhất.

Woofer với màng loa làm từ sợi gỗ

Thiết kế màng loa woofer luôn đòi hỏi sự thỏa hiệp giữa hai yếu tố: độ ổn định bề mặt và trọng lượng của màng loa. Chi tiết này càng mỏng và nhẹ thì tốc độ di chuyển và phản hồi càng nhanh và nhạy. Tuy nhiên, nếu màng quá mỏng thì không đảm bảo được độ ổn định bề mặt, tạo ra nhiễu âm do màng loa bị rung thụ động, thậm chí bị biến dạng khi “gắng sức” tái tạo âm thanh có độ động cao ở tần số thấp. Chính vì thế, một số nhà sản xuất phải sử dụng vật liệu gia cường, có thể là các lớp sandwich hoặc dải vật liệu bổ sung nhằm giảm thiểu hiệu ứng rung thụ động và biến dạng màng loa. Và tất nhiên, những biện pháp này đều làm tăng trọng lượng màng loa, khiến cho độ động (tích cực) bị giảm.

DALI sở hữu công nghệ chế tạo màng woofer đặc biệt, đảm bảo chi tiết này đủ nhẹ để có độ động tối ưu đồng thời hạn chế được nhiễu âm bề mặt. Cụ thể, DALI sử dụng vật liệu nền làm từ giấy cực mỏng, rất nhẹ và đặc biệt là cho màu âm mộc. Hãng đã gia cường thêm các loại sợi gỗ trên bề mặt giúp tăng độ ổn định của màng loa mà trọng lượng gần như không đổi. Trên lý thuyết, việc gia cường màng giấy bằng sợi gỗ không quá khó. Nhưng thực tế sản xuất hàng loạt cho thấy, phải có những công nghệ và máy móc rất chuyên biệt để có thể chế tạo hàng nghìn nón loa với sai số cực thấp, đảm bảo độ khớp tối đa của từng cặp driver một.

Không chỉ có màng loa, DALI gần đây còn có những cải tiến ở phần viền cao su với độ đàn hồi tốt hơn nhưng lại nhẹ và mỏng hơn, giúp màng loa tái tạo được toàn bộ dải tín hiệu đến từ ampli.

 

Hệ thống nam châm tuyến tính SMC

Năm 2012, DALI đã tạo bước đột phá lớn khi giới thiệu hệ thống nam châm tuyến tính SMC đầu tiên trên thế giới. Sự kiện này diễn ra tại Munich Show 2012 cùng với lễ ra mắt cặp loa thùng Epicon đầu bảng. Và cũng ngay tại lễ hội hi-end nổi tiếng thế giới này, mẫu loa DALI Epico 8 đã được Hiệp hội Nghe Nhìn Châu Âu trao giải thưởng lớn: Sản phẩm Hi-end Audio tốt nhất 2012-2013.

Hệ thống từ tính trong các driver, đặc biệt là loại mid và woofer với màng loa có biên độ rung động rất lớn, đều có nhược điểm cố hữu là sự mất cân bằng tuyến tính khi voice-coil di chuyển qua lại trong vùng từ trường nam châm. Từ lâu, DALI đã nghiên cứu và tiến hành hàng nghìn thử nghiệm nhằm tìm giải pháp khắc phục hiện tượng này. Đáng nói là DALI đã không sử dụng phần mềm Comsol phổ biến mà nhiều hãng áp dụng để giả lập hoạt động của màng loa. Để hiểu rõ nhất bản chất của hiện tượng mất cân bằng tuyến tính trong vùng từ trường nam châm, bộ phận R&D của DALI đã tự thiết kế một ứng dụng đo đạc và giả lập riêng.

 Nhờ ứng dụng đo đạc và giả lập riêng, các chuyên gia của DALI đã phát hiện chính xác tác nhân gây mất cân bằng trong quá trình di chuyển của màng loa. Đó chính là lõi cực âm, phần lõi giữa voice-coil được nối với cực âm của nam châm. Trong các thiết kế truyền thống, chi tiết này được làm bằng sắt có độ nguyên chất cao để đảm bảo việc dẫn từ tính (từ cực âm của nam châm). Tuy nhiên, vật liệu sắt trong vùng từ trường sẽ bị ảnh hưởng bởi hiện tượng “từ trễ” – khoảng chênh lệch thời gian giữa các thời điểm tích và xả từ trường. Chính hiện tượng này gây nên độ mất tuyến tính của màng loa trong quá trình tái tạo âm thanh. Quá trình dẫn dòng DC từ ampli qua phân tần đến voice-coil đã gây nên các hiện tượng tự dẫn và tạo nên vùng từ trường mới kháng lại từ trường do nam châm tạo ra. Để hóa giải hiệu ứng này, phần lõi cực âm cần được thay thế bằng một vật liệu mới đảm bảo việc dẫn từ nhưng không được dẫn/tích điện.

DALI đã phối hợp nghiên cứu cùng các đối tác ngoài ngành để có thể phát triển được vật liệu mới mang tên SMC – Soft Magnetic Compound. Hợp chất SMC dẫn từ nhưng mức dẫn điện thấp chỉ bằng 1/10.000 so với sắt, nên đảm bảo không có thời gian trễ trong quá trình tích và xả từ trường. Chất liệu SMC giúp hệ thống nam châm của các loa mid và woofer đạt độ tuyến tính và kết quả là màng loa di chuyển với độ động tốt hơn đáng kể so với các driver sử dụng nam châm thường.

TRIẾT LÝ NHÂN VĂN: “TRÂN TRỌNG ÂM NHẠC”

Với triết lý thiết kế và chế tạo những dòng loa thể hiện “Sự trân trọng đối với âm nhạc”, DALI luôn luôn coi âm nhạc là chủ thể trong nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới, còn kỹ thuật và công nghệ là những phương tiện giúp cho âm nhạc được hoàn thiện hơn. DALI cũng phát triển triết lý trân trọng âm nhạc thông qua hình thức kết nối nhạc sĩ, nghệ sĩ biểu diễn và nhà sản xuất thiết bị. Hàng năm hãng đều phối hợp cùng các ban nhạc và nghệ sĩ đường phố liên tục tổ chức những sự kiện âm nhạc mang đậm nét đặc trưng “In Admiration of Music”.

Hiện nay, với 30 năm kinh nghiệm và danh tiếng được biết đến trên toàn cầu, DALI đang tiếp tục đầu tư cho nghiên cứu – phát triển để đa dạng hóa sản phẩm và khẳng định khả năng đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Định hướng này thể hiện rõ nét qua dải sản phẩm bao phủ mọi phân khúc thị trường, từ dòng loa Zensor với mức giá trong tầm tay mọi đối tượng đến mẫu siêu hi-end MegaLine.

Với nội lực mạnh mẽ, bề dày kinh nghiệm, thương hiệu nổi tiếng, vị thế tiên phong về công nghệ và nền tảng triết lý hết sức nhân văn… DALI-Speakers quả nhiên xứng đáng với danh hiệu “Quốc bảo âm thanh Đan Mạch”.